Czy firma która chce obdarować klientów lub pracowników alkoholem musi posiadać zezwolenie na sprzedaż?
NIE. Zezwolenie na sprzedaż alkoholu zobowiązane są posiadać wyłącznie podmioty, które chcą alkohol sprzedawać.
Czy alkohol może być rozdawany jako prezent?
TAK. Ważne jest jedynie aby alkohol pochodził z legalnego źródła i jeśli przepisy tego wymagają posiadał banderolę. Alkohol przewieziony samodzielnie przez granicę w ramach limitu zwolnienia z akcyzy jak też alkohol wytworzony domowym sposobem, może być wykorzystany jedynie na własny użytek.
Czy domowy alkohol może być prezentem świątecznym dla pracowników?
NIE. Jedyny wyjątek stanowią bardzo bliskie, rodzinne lub przyjacielskie relacje. Alkohol wytworzony domowym sposobem jest zwolniony z obowiązku zapłaty akcyzy, musi być jednak przeznaczony na własny użytek, przez który rozumie się jedynie potrzeby własne, rodziny oraz przyjaciół. Rozdawanie domowego alkoholu gościom, klientom czy kontrahentom zdaje się wykraczać poza granice użytku własnego.
Czy prowadzenie degustacji alkoholu wymaga uzyskania zezwolenia?
NIE. Zezwolenia w Polsce wydawane są jedynie na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. Sama organizacja degustacji ma najczęściej charakter usługi szkoleniowej lub prezentacji danego produktu. Mamy zatem do czynienia nie ze sprzedażą (czy też podawaniem) napoju alkoholowego lecz z działalnością promocyjną lub usługą szkoleniową, których przedmiotem uwagi są napoje alkoholowe. Naturalnie przy organizacji degustacji należy zważać na inne przepisy prawa w tej materii, takie jak choćby zakaz organizowania publicznych degustacji.
Czy można iść do więzienia za sprzedaż alkoholi wytworzonych domowym sposobem?
TAK. Alkohol wytwarzany domowym sposobem (wina, piwa, cydry, itp. wyroby fermentowane oraz nalewki na zakupionym legalnie alkoholu) może służyć jedynie potrzebom własnym (konsumpcji z rodziną i przyjaciółmi) i nie może być przeznaczony w żadnym wypadku na sprzedaż. Warto jednak przypomnieć, że zasada ta nie dotyczy wyrobów destylowanych, które nie mogą być produkowane co do zasady nawet na użytek własny!
W omówionej w pytaniu sytuacji mamy do czynienia nie tylko ze sprzedażą alkoholu bez stosownego zezwolenia czyli przestępstwem określonym w art. 43. 1. ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi – kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom,
podlega grzywnie – ale ze zbiegiem wielu czynów zabronionych, z których najpoważniejsze dotyczą wyrobu napojów alkoholowych bez wymaganych wpisów do stosownych rejestrów oraz naruszenia obowiązku zapłaty podatków:
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz.U. 2011 nr 120 poz. 690)
Art. 81. 1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestru wyrabia lub rozlewa wyroby
winiarskie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
roku.
Ustawa z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych (Dz.U. 2001 nr 31 poz. 353)
Art. 12a. 1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestrów, o których mowa w art. 3
ust. 1 i 2, wyrabia, skaża, oczyszcza lub odwadnia alkohol etylowy albo wytwarza
wyroby tytoniowe – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
roku.
Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych (Dz.U. 2006 nr 208 poz. 1539)
Art. 44. 1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestru wyrabia lub rozlewa napoje
spirytusowe, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
roku.
W omawianym przypadku będzie też miało miejsce wprowadzanie do obrotu produktów akcyzowych od których nie zapłacono akcyzy i których nie oznaczono znakami akcyzy o czym traktuje rozdział 6 kodeksu karnego skarbowego – przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji.
Naruszone zostaną także obowiązki zapłaty podatków dochodowych, podatku VAT, wymogi sanitarne oraz szereg pomniejszych przepisów w zakresie legalnej produkcji napojów alkoholowych przeznaczonych na sprzedaż.
Czy posiadając jedynie zezwolenie detaliczne można sprzedać alkohol na fakturę przedsiębiorcy, który nie ma żadnego zezwolenia?
TAK. Zezwolenie detaliczne na sprzedaż napojów alkoholowych upoważnia nas do sprzedaży alkoholu każdemu podmiotowi. Ograniczenia obejmują jednak jego nabywcę, który alkohol może skonsumować lub podarować w prezencie lecz nie może go odsprzedać.
Czy można częstować domowym alkoholem podczas festynu?
NIE. Z zastrzeżeniem omówionego poniżej wyjątku przewidzianego dla wyrobów domowych, produkcja alkoholu musi, co do zasady, odbywać się reżimie przewidzianym przez ustawę z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. 2009 nr 3 poz. 11).
Zwolniona z określonych prawem obowiązków produkcja domowa, musi jednak spełniać łącznie kilka przesłanek. Alkohol domowy korzysta ze zwolnienia z akcyzy tylko jeśli:
- Jest wyprodukowany przez osobę fizyczną
- Został wytworzony domowym sposobem
- Nie jest przeznaczony do sprzedaży
- Przeznaczony jest wyłącznie na użytek własny
Problematyczną pozostaje kwestia użytku własnego. Będzie to przede wszystkim konsumpcja własna, rodziny i gości. O ile warunki te wydają się być wciąż spełnione podczas przyjęcia urodzinowego, o tyle wydarzenie publiczne z pewnością wykracza już poza wąski katalog wyłączeń.
Nie ma też znaczenia czy impreza będzie zamknięta a alkohol podawany bezpłatnie.
Czy butelkowanie alkoholu wymaga zgłoszenia do Okręgowego Urzędu Miar?
TAK. Ustawie o towarach paczkowanych podlegają producenci (zarówno przedsiębiorcy jak i rolnicy oraz osoby fizyczne) wytwarzający towary paczkowane. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 o towarach paczkowanych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1161, z późn. zm.), za towar paczkowany należy uznać każdy produkt w opakowaniu jednostkowym dowolnego rodzaju, jeśli spełnione są jednocześnie następujące wymagania:
1) ilość nominalna produktu, jednakowa dla całej partii,
2) nieprzekraczająca 50 kg lub 50 l,
3) odmierzana jest bez udziału nabywcy,
4) nie może zostać zmieniona bez naruszenia opakowania. Wino sprzedawane w butelkach realizuje zatem warunki do zgłoszenia.
Czy produkcja alkoholu musi odbywać się w składzie podatkowym?
NIE. Zgodnie z art. Art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym – produkcja wyrobów akcyzowych (w tym napojów alkoholowych) może odbywać się wyłącznie w składzie podatkowym, z wyłączeniem jednak produkcji:
- wyrobów akcyzowych, z wykorzystaniem wyłącznie wyrobów akcyzowych,
od których akcyza została zapłacona w wysokości równej lub wyższej od
kwoty akcyzy przypadającej do zapłaty od wyprodukowanych wyrobów
akcyzowych, albo z wykorzystaniem wyłącznie wyrobów akcyzowych
zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie, pod warunkiem że
wyprodukowany wyrób jest również wyrobem akcyzowym zwolnionym od
akcyzy ze względu na przeznaczenie - mniej niż 1000 hektolitrów w ciągu roku kalendarzowego, win uzyskanych
z winogron pochodzących z upraw własnych, o których mowa w art. 17 ust. 3
ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich,
obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. z 2016 r. poz. 859) - piwa, wina i napojów fermentowanych, wytwarzanych domowym sposobem
przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczonych do sprzedaży - mniej niż 10 hektolitrów w ciągu roku kalendarzowego, alkoholu etylowego,
dokonywanej przez gorzelnie prawnie i ekonomicznie niezależne od
wszelkich innych gorzelni oraz niedziałające na podstawie licencji uzyskanej
od innego podmiotu - wyrobów akcyzowych, od których została zapłacona przedpłata akcyzy
CZY LEGALNA JEST DOMOWA PRODUKCJA NALEWEK?
TAK. Nie ma przeszkód ani limitów jeśli mowa o wytwarzaniu domowym sposobem i na własny użytek nalewek z wykorzystaniem komercyjnego alkoholu, od którego odprowadzono już wcześniej akcyzę.
Produkty domowe muszą być oczywiście wytworzone przez osoby fizyczne, domowym sposobem i na użytek własny. Oczywiste jest też, że nie mogą być przeznaczone do sprzedaży ani podawane w sposób wykraczający poza użytek własny.